Kosmonautyka.pl > Intermediate eXperimental Vehicle (IXV)

Intermediate eXperimental Vehicle (IXV)

Wizualizacja wejścia miniwahadłowca Intermediate eXperimental Vehicle (IXV) w atmosferę (grafika: ESA)

Powstanie

Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) skoncentrowana jest na budowie rakiet nośnych i bezzałogowych obiektów kosmicznych jak sztuczne satelity oraz sondy kosmiczne. Wynoszone one były do tej pory w "jedną stronę", zaś Europejczykom brakowało technologii powrotu obiektów na Ziemię. Dlatego postanowiono opracować autonomiczny pojazd powrotny z orbity Intermediate eXperimental Vehicle (IXV).

Prace nad pojazdem (grafika: ESA)

Możliwość powrotu obiektów z niskiej orbity wokołoziemskiej (LEO) na Ziemię ma duże znacznie dla wielu zastosowań kosmicznych. Szczególnie chodzi o:

• transport kosmiczny - powrót ładunków i ludzi na Ziemię,
• eksplorację kosmosu (możliwość powrotu zasobników z próbkami ciał niebieskich),
• serwisowanie sztucznych satelitów przez kosmiczne roboty.

Budowa

Intermediate eXperimental Vehicle (IXV) ma postać miniwahałowca o wielkości samochodu osobowego.

Podstawowe dane techniczne Intermediate eXperimental Vehicle (IXV):

• załoga: brak
• długość: 5 m
• rozpiętość: 2,2 m
• wysokość: 1,5 m
• waga: 480 kg pusty, 1 900 kg załadowany z modułem napędowym

Podobnie jak wahadłowce Space Shuttle wchodzi on w atmosferę w uniesionym dziobem wykonując manewry sterami aerodynamicznymi. Jednakże nie ląduje on na Ziemi jak szybowiec, ale po otwarciu spadochronów autonomicznie woduje w oceanie.

Pojazd zbudowany został przez firmę Thales Alenia Space z siedzibą w Turynie we Włoszech. Przy programie statków powrotnego pracowali specjaliści, którzy zajmowali się m.in. europejskim bezzałogowym statkiem kosmicznym ATV, europejską lekką rakietą nośną Vega, amerykańskim porzuconym statkiem ratunkowym z stacji kosmicznej X-38 oraz byli aktywni przy porzuconym francuskim projekcie miniwahadłowca Hermes dla 3-6 astronautów (miał być wynoszony rakietą nośną Ariane 5). Ten ostatni miał stanowić podstawę europejskiego programu własnych załogowych lotów kosmicznych nieuniezależniających kraje Europy Zachodniej od korzystania w tej dziedzinie z pomocy NASA i jej załogowych statków kosmicznych.

Użytkowanie

Pojazd IXV po raz pierwszy poleciał w kosmos 11 lutego 2015 roku. Wyniesiony został na pokładzie nowej europejskiej lekkiej rakiety nośnej Vega w ramach misji o numerze VV04.

Był to lot suborbitalny, zatem "zahaczający" o kosmos. Dał on możliwość przetestowania po raz pierwszy technologii i systemów pojazdu.

W locie powrotnym z orbity na Ziemię statek IXV wykorzystał swój kadłub do wytworzenia siły nośnej. Lot kontrolowany był wyłącznie przez aerodynamiczne klapy i stery strumieniowe.

Intermediate eXperimental Vehicle w wodzie podczas ostatnich testów (grafika: ESA)

W pojeździe zainstalowano setki czujników. Podłączone do urządzeń rejestrujących zgromadziły one informacje pod kątem aerodynamiki, aerotermodynamiki, materiałów, konstrukcji, naprowadzania, nawigacji, sterowania i awioniki.

Pojazd podczas pokazów lotniczych w Paryzu (grafika: ESA)

Dane pozyskane w programie Intermediate eXperimental Vehicle (IXV), który kosztował około 180 mln euro, pozwolić mają na opracowanie kolejnego pojazdu PRIDE (Programme for Reusable In-orbit Demonstrator for Europe).

PRIDE (grafika: ESA)

PRIDE będzie mógł zabrać ładunek 300 kg. W pracach nad jego powstanie współpracują Francja, Hiszpania, Irlandia, Rumunia, Szwajcaria, Szwecja, Portugalia, Wielka Brytania oraz Włochy. Będzie on trochę mniejszy niż amerykański bezzałogowy X-37, jednakże będzie służył do celów cywilnych jak wynoszenie satelitów czy działania robotyczne (np. naprawy) na orbicie.

Wsparcie

Na bieżąco. Za darmo. Codzienne. Wesprzyj rozwój portalu Kosmonautyka.pl!

Strona ta wykorzystuje mechanizm plików cookies. Dalsze korzystanie z niej, bez zmiany ustawień przeglądarki oznacza, że użytkownik akceptuje ich stosowanie (polityka prywatności i cookies).